En kaliteli ithal şarapların, tasarımcı saatlerinin ve en yeni çıkan lüks parfümlerin üzerinden yansıyan parlak ışıklar… Hayır, hayal görmüyorsun – sadece duty free alışverişin büyüleyici dünyasına adım attın.
Bazen son dakika hediyeleri satın almak, lüks ürünlerde fırsatlar yakalamak ve yerel paradan geriye kalanları harcamak için harika bir seçenek olsa da, gümrüksüz alışverişe son zamanlarda daha temkinle yaklaşılmaya başlandı.
Pek çok gezgin, bu çok rağbet gören tüketim eşyalarında gerçekten en iyi fiyatları bulup bulamadıklarını, yoksa bunun zor kazandıkları parayı harcamaları için zekice bir numara olup olmadığını kendine soruyor.
İster gümrüksüz alışveriş mağazalarında uçuştan önce biraz zaman öldürmek için dolaş, ister gurme çikolatalar ve pahalı içkiler almaya kararlı ol, gümrüksüz alışveriş deneyimini nasıl en iyi şekilde yaşayabileceğini öğrenmen için bu işin ayrıntılarını açıklıyoruz.
“Tax free” ve “duty free” arasında ne fark var?
“Tax free” (vergisiz) veya “duty free” (gümrüksüz) yazan mağazaları pek çok uluslararası havalimanı terminalinde, feribot istasyonlarında, gemi limanlarında ve sınır dükkânlarında görebilirsin. Peki, tax free ve duty free arasındaki fark ne?
Genel olarak, “tax free” mağazalarda bazı ürünlerde yerel satış vergisi ödemezsin. Uluslararası olarak VAT (Value Added Tax) veya GST (Goods and Services Tax) olarak kısaltılan bu Katma Değer Vergisi %5 ila %25 arasında değişebiliyor.
“Duty free” ürünlerde ise satış fiyatından hem KDV hem de özel tüketim vergisi (tütün ve alkollü içkilerden alınan özel bir vergi) çıkarılmıştır.
AB, duty-free alışverişi yıllar önce kaldırdı, yani duty-free fırsatları ancak yolculuğun AB’ye dâhil olmayan bir ülkede başlıyor veya bitiyorsa yakalayabilirsin. Bir AB ülkesinden diğerine yolculuk ederken de yine KDV’siz ürünleri satın alabilirsin.
Duty free alışveriş her zaman en ucuzu mu?
Şaşırtıcı olsa da, gümrüksüz satış mağazalarından alışveriş yapmak her zaman en iyi fırsatı yakaladığın anlamına gelmez. Aynı ürünün diğer mağazalardaki normal fiyatıyla gümrüksüz satış fiyatını karşılaştırabilmek için ürünün fiyatını internetten kontrol etmek her zaman iyi bir fikir.
Tasarımcı çantaları, parfümler, güneş gözlükleri ve elektronik ürünler gümrüksüz alışveriş mağazalarında çok ucuz olarak görülmese de, büyük miktarlardaki alkol ve sigarada tasarruf edebilirsin.
Eğer alkollü içkilerin aşırı derecede pahalı olduğu bir ülkeye (Singapur, Avustralya ve İskandinavya ülkeleri gibi) seyahat ediyorsan, terminalden ayrılmadan önce en sevdiğin Fransız şarabı veya İrlanda viskisinden biraz depolamak iyi bir fikir olabilir.
Aynı şey diğer ürünler için de geçerli: eğer bir kozmetik türü veya çikolata markası kendi ülkende veya seyahat ettiğin ülkede oldukça pahalıysa, fırsat bulduğunda gümrüksüz satış mağazalarındaki fiyatlarını kontrol etmek harcadığın zamana değebilir.
Ancak, gittiğin ülkenin para birimi kendi ülkenin para birimi karşısında zayıfsa, gümrüksüz satış mağazalarının cazibesine karşı koyup, şehirdeki yerel mağazalardan alışveriş yapmak çoğunlukla daha hesaplı olur.
Yanında ne kadar getirebilirsin?
Yaygın inanışın aksine, gümrüksüz satış mağazalarından alışveriş yapmak aldığın ürünler için hiç vergi ödemeyeceksin anlamına gelmiyor. Satın aldığın ürünler teknik olarak sadece onları satın aldığın ülkede gümrüksüz oluyor. Eğer yanında getirmen gereken sınırı aşarsan kendi topraklarına döndüğünde gümrükte vergi ödemek zorunda kalabilirsin.
Peki, muafiyetler neler ve vergi ödemeden yanında ne kadar getirebilirsin? Tabii ki bu sınırlamalar ülkeden ülkeye değişiyor ama en temel kural, yanında getirdiklerinin kişisel kullanım amaçlı veya hediye olmasıdır.
Eğer yanında satarak kar edebileceğin alışılmadık düzeyde büyük miktarlarda ürün getiriyorsan gümrük memurlarının sorularıyla karşı karşıya kalabilirsin.
Tütün mamulleri ve alkollü içecekler için özel düzenlemeler bulunuyor. Örneğin, bir AB ülkesinden başka bir AB ülkesine gelirken vergi ödemeden yanında 800 sigara getirebilirsin ama AB dışındaki bir ülkeden geliyorsan sadece 200 sigara getirebilirsin. Emin olmak için seyahat etmeden önce gideceğin ülkenin gümrük yetkililerinden bilgi alabilirsin.
Duty-free veya tax free ürünlerde vergi verilmeden getirilebilecek miktarlar konusunda her ülkenin kendine has izinleri ve muafiyetleri var. Örneğin, İngilizler tütün mamulü veya alkol kategorisine girmeyen £390 değerindeki ürünü vergi vermeden getirebiliyor. Ancak, Amerikalılar ise vergi ödemeden $800 değerinde ürün getirebiliyor. Türkiye ile ilgili sınırlamaları Bakanlık sayfasından okuyabilirsin.
Eğer yanında büyük miktarlarda tütün mamulü veya alkollü içecek getirmek istiyorsan kendini bu kafa karıştırıcı durumdan kurtarmak için internetten kontrol edebilir veya mağaza çalışanlarından tavsiye alabilirsin.
Gümrüksüz alışverişten en iyi şekilde faydalanmak için ipuçları
Gümrüksüz alışveriş mağazalarının karmaşık kurallarını daha iyi anladığına göre, bir sonraki ucuzluk avında daha iyi kararlar vermeni sağlayacak tüm donanıma sahipsin! Her ihtimale karşı, bir sonraki havalimanı alışverişi çılgınlığında aklında bulundurman gereken birkaç yöntem ve tavsiye hazırladık:
- Eğer gümrüksüz alışveriş yapacaksan en iyi fırsatları yakalamak için yerel ürünleri tercih ettiğine emin olmalısın. Bulunması zor şarapları ve alkollü içecekleri üretici ülkelerinden satın al; örneğin İtalyan şaraplarını Roma’dayken ve İsveç votkalarını da Stokholm’deyken satın al ve diğer durumlarda boş ver
- Döviz kurlarına karşı dikkatli ol. Yerel para birimine bağlı olarak, en sevdiğin moda aksesuarı, alkollü içecekler ve hediyelik eşyalar için iki veya üç katı fiyat ödüyor olabilirsin
- Satın alma kuyruğundayken biniş kartını incelenmek üzere hazır bulundur. Biniş kartını havalimanındaki her mağazada göstermen gerekmese de, gümrüksüz alışveriş yaparken gerçekten ülkeden ayrıldığına ve gümrüksüz alışveriş hakkına sahip olduğuna mağazanın emin olabilmesi için göstermen gerekir
Bu basit ipuçlarını aklında tutarak, bir dahaki sefere en iyi fırsatları kolayca yakalayacak ve bir duty-free uzmanı gibi alışveriş yapacaksın. Fransız Polinezyası’na lüks bir tatil için de gitsen, aileni görmek için vatanına kısa bir yolculuk yapıyor da olsan, gümrüksüz alışveriş her yolculuğun önemli parçalarından biridir.
Yeni yolculuğunun ilk adımları ve bir sonraki maceranın heyecanı gümrüksüz alışverişle başlar, öyleyse bon voyage ve mutlu alışverişler!
Okumaya devam et: