Özel bir yiyeceğin dünyanın bir ucuna seyahat etmek için başlı başına bir neden sayılabileceğine inananlardansan, işte mutlaka görmek isteyeceğin yerler. Dünyanın en iyi yemekleri için seyahate çıkmadan listemize göz gezdirmeyi unutma.
Çiftlikten sofraya – Vancouver, Kanada
Vancouver’daki Granville Island Şehir Pazarı adeta bir sebze cenneti
Eğer yerel olarak üretilmiyorsa sofrada da yeri yok. Bitkilerin yetişmesi için uygun bir iklime ve bereketli tarım arazilerine sahip Britanya Kolumbiyası’nın her yerinde üretilen çeşitli bölgesel ürünlere Vancouver’da kolayca erişilebiliyor. Yıl boyu yerel ürünler satan Granville Island Şehir Pazarı ile Nat Bailey çiftçi pazarının tezgahlarında rengârenk mevsimsel meyve ve sebzeler bulabilirsin.
Farmer’s Apprentice restoranı, “çiftlikten sofraya” felsefesini sadece bir trend olarak değil, bir yaşam biçimi olarak kabul ediyor. Sadece mevsimsel ürünlerin kullanıldığı restoran menüsü hava durumuna veya şefin ruh haline göre şekillense de tek bir şey hiç değişmiyor: tabağında yerel çiftliklerden elde edilen en taze ürünlerden başka bir şey olmayacak. Restoranın Northern Divine havyarlarını ve Gem istiridyelerini tatma fırsatını kaçırmak istemezsin. Burdock & Co restoranında ise deniz kestaneli pirinç lapasından aldığın ilk kaşıkla, Britanya Kolumbiyası’nın adalarından, sahil şeridinden, vadilerinden ve şehir bahçelerinden elde edilen işlenmemiş ürünleri tadacaksın. Son kaşıkla birlikte ise Kanada Pasifik Kuzeybatısı’nın sunduğu saf güzelliklere doyacaksın.
Lüks akşam yemekleri – Lima, Peru
Peru’nun sahil bölgelerinin karakteristik balık yemeklerinden biri olan cebiche’yi Astrid & Gaston’da tadabilirsin © spersper
Dünyanın en iyi 50 restoranı arasında Lima’nın tam üç restoranı bulunuyor. Peru mutfağının ilginç yemekleri çoktan dünyanın en iyi yemekleri arasına girdi bile.
Central restoranı seni Peru’nun değişken ekosistemlerine doğru bir lezzet yolculuğuna çıkarıyor. Bir araştırmacı takımı tarafından özenle seçilen ürün çeşitleri sayesinde her yemek Peru’nun sahiline, dağlarına veya Amazon’a dair bir şölene dönüşüyor. Dilersen, Miraflores semtine giderek, nadir Peru malzemeleri ve pişirme teknikleriyle sentezlenmiş Nikkei ve Japon mutfağına sahip Maido restoranında Asya lezzetlerinin tadını da çıkarabilirsin. Eğer hala başın dönmeye başlamadıysa, zarafetin ve Peru mirasının şaheserlerinden “cebiche” yemeğini Astrid & Gaston’da deneyene kadar bir bekle. Restoranın tadım menüsü Lima de todas las sangres (Lima’dan akıp geçen kan), başkentin kalbine doğru iyi hazırlanmış bir lezzet yolculuğuna çıkarıyor.
Etin ustaları – Montevideo, Uruguay
Etlerin cızırdamasını duyuyor musun? Mercado del Puerto’da parilla üzerinde pişen etler
Uruguay ve Arjantin’in “etin kralı” unvanını kazanmak için yaptıkları çekişme, çatal bıçağını kapıp kendi kararını vermek üzere yolculuğa çıkman için yeterli bir neden. 12 milyon besi sığırının bulunduğu Uruguay’da eski pazarları gezerken sık sık parilla (açık ızgara) üzerinde pişen etlerin cızırdamalarıyla karşılaşacaksın. Dünyanın en iyi ot besili sığır etlerinden bazılarını Montevideo’nun 1868’de açılmış eski liman pazarı Mercado del Puerto’da tadabilirsin. Chorizo (sucuk), morcilla (kan sosisi), anchuras (sakatatlar): et yemeği seven birinin canının çekebileceği her şeyi, burada yağları sıcak kömürlerin üzerine damlarken bulabilmek mümkün. Eğer ızgaranın üzerinde cızırdayan sosisler ağzının sularının akmasına yetmediyse, üzerine acı pul biberli Urugay pesto sosu chimichurri dökülmüş choripan (ekmek arası ızgara chorizo) yiyene kadar bekle.
Çiğ gıdalar – Sidney, Avustralya
Bondi Plajı’nın hemen yanındaki Parisi Café’nin meyve suları serinlemeni ve zinde kalmanı sağlayacak
Sidney’deki Avustralyalıların en yeni meraklarından biri çiğ gıda. Ülkenin büyük bölümünde etkisini gösteren güneşli iklim sayesinde bolca meyve ve sebze yetişiyor ve bu sayede taze ürünlere ulaşım kolay oluyor.
Centennial Park’ta güneşin tadını çıkarmadan önce Earth to Table restoranına uğrayarak tepeleme bir kase kabak spagetti ile karnını doyurmak hiç de fena bir fikir değil. Pişmeden hazırlanan bir tatlıya ne dersin? Pana Chocolate’ın Caramel Choc Chunk kek dilimlerine karşı koyamayacaksın. Burada et yemeyi sevenler için bile bir şeyler var: Bondi’deki Raw Bar, sayısız Japon esintili seçenek sunan ve plaja yakın olmasıyla da tercih edilen bir mekân.
Güneş kremini sür ve yakıcı güneşin altında Parisi kafenin vitamin ve mineral dolu smoothie’leriyle serinle ve zinde kal.
Sokak yiyecekleri – Hanoi, Vietnam
Hanoi’nin sokak yiyecekleri. © Maxime Guilbot
Sokak yiyecekleri denince akla Vietnam gelir. Vietnam yemeklerini dünyanın en iyi yemekleri arasında saysak kimse itiraz etmez diye düşünüyoruz. Başkent Hanoi‘nin baş döndürücü trafiği, sessiz terasları ve gürültülü pazarlarının ortasında, her biri hemen orada yenebilecek çok özel ve taze lezzetler sunan sokak satıcıları, yiyecek arabaları ve derme çatma kafeler bulursun.
Marine edilmiş domuz etiyle doldurulmuş sıcak ve yumuşak Banh Bao mantılarının keyfini çıkarmak için Ta Hien Caddesi’ndeki ufak plastik taburelerden birine oturabilir, köşedeki bir büfeye yanaşıp nilüfer kökü karıştırılmış pirinç lapasını deneyebilir veya bir Hidden Hanoi turuna katılarak, uzman bir rehberin şehirdeki en iyi Bun Cha’yı (taze eriştelerle ızgara domuz eti) tadabilmen için seni işlek caddelerden ve gizli ara sokaklarda dolambaçlı bir yolculuğa çıkarmasına izin verebilirsin.
Hanoi, simgeleşmiş kafe kültürünü kahveyi 19. yüzyılda ülkelerine getiren Fransızlara borçlu olabilir ama kendilerinden de bir parça kattıkları kesinlikle tartışılmaz. Yumurta beyazlarıyla yapılan geleneksel bir kahve olan ve bir bardaktan kremalı tiramisu içmeyi andıran cà phê trứng kahvesini Café Giang’da mutlaka denemelisin.
Vegan – Berlin, Almanya
Berlin’de vegan burger. © Mr. iMaax. ☜
Kurbağa Kermit’in de bir zamanlar dediği gibi: yeşil olmak kolay değildir. İçinde hiçbir hayvan ürünü olmayan sürdürülebilir tarım ürünleriyle ziyafet çekmek istiyorsan, Almanya’nın gri başkentinden başka yere bakmana gerek yok.
Berlin’de bolca vejetaryen ve vegan dostu seçenek var ve yemek ortamı da şehrin uluslararası nüfusu kadar çeşitlilik gösteriyor. Sadece vegan ürünler satan süpermarket zinciri Veganz, neredeyse kimsenin gerçek etlerden ayıramayacağı bitkisel lezzetler sunan The Vegetarian Butcher kasabı ve dünyanın ilk “vegan caddesi” Schivelbeiner StraBe ile burası bitkisel yiyecekleri tercih edenler için adeta bir cennet.
Lüks vegan akşam yemekleri için Lucky Leek’te masa ayırtabilir veya dilersen Brammibal’s Donuts’ın vegan donut’larına bir şans verebilirsin.
Sıra dışı yiyecekler – Tokyo, Japonya
Akşam yemeği ve robot gösterisi bir arada? Tokyo’daki Robot Restaurant’ta her şey mümkün © eddy_
Eğer damak tadının sınırlarını zorlamak istiyorsan, en uç noktada garip lezzet deneyimleri sunan Tokyo aradığın yer olabilir.
Sıra dışı konseptlere bir şans vermek ister misin? Öncelikle yemeğini yiyebileceğin tuhaf ortamlardan başlarsak; Alcatraz E.R.’de yemeğini ellerin kelepçeli bir şekilde bir hapishane hücresinde yiyebilir veya Robot Restaurant’ta yemek yerken robot gösterisi izleyebilirsin. Getemono (grotesk yiyecekler) akımının kralıysa Asadachi restoranıdır. Burada ızgara semender, kurbağa sashimi, çiğ domuz testisleri ve – derin bir nefes al – hâlâ atmakta olan kurbağa kalbi gibi yiyecekler bulabilirsin. Sıra alışılmadık atıştırmalıklara geldiğinde, Japonya, eşek arılı krakerler, deniz yosunu sandviçi ve ahtapotlu dondurmanın arkasındaki yaratıcı dehadır. Bunların yanında körili limonata alır mıydın?
Tatlı krizi – Paris, Fransa
Ladurée’nin makaronlarına karşı koyamayacaksın
Hazlar konusunda Parislilerden daha ustası yoktur. Her birkaç yüz metrede bir insanın ağzının suyunu akıtan yiyecek vitrinleri bulunan Paris‘te tatlıya düşkün olanların aradığını bulamama şansı yok.
Zevkten uçuracak, olağanüstü bir tatlı deneyimi için de kaçırmaman gereken, alkışı hak eden birkaç yer var.
Angelina‘nın ünlü sıcak çikolatası için dükkanın önünde bloğun etrafından dolaşan kuyruklar oluşur, Jacques Genin‘in yaptığı milföy “à la minute” o kadar lezzetlidir ki, “hamur işinin Picasso’su” olarak bilinmesine şaşmamak lazım. 2006’daki Marie Antoinette filminin bütün tatlılarından sorumlu pastane olan Ladurée‘den makaron siparişi vermek, mücevher alışverişinden farksızdır.
Çikolatayla ilgili her şeyin uzmanı Jean-Paul Hévin‘dir ve Pierre Hermé‘nin şaheseri olan, badem, ahududu ve liçi birlikteliğinin üzerine şekerle kaplanmış gül yaprakları serpilerek hazırlanan İsfahan kruvasanını tatmadan ne kaçırdığını bilemezsin. Daha fırınlardan da bahsetmedik bile…
Fast food ve hamburgerler – Washington, D.C., ABD
In-N-Out hamburger restoranının hamburgerleri anında taze malzemelerle hazırlanıyor
Bir şey eğer gerçekse klişe sayılmaz. ABD kişi başına en çok fast food restoranına sahip yer. Bu konuda lider şehir de, fast food restoranı oranının en yüksek olduğu (tam olarak, her 10.000 kişiye 13,18 fast food restoranı) yer olan Paducah şehri. Ancak, UNESCO’nun Yaratıcı Şehirler Ağı’na giren bu şehir fast food bolluğuyla değil, daha ziyade zanaatkarlığı ve National Quilt Museum ile ziyaretçi topluyor.
En iyi hamburgleri tatmak için ülkeyi doğudan batıya dolaşman gerekecek ve ilk durağın da Washington DC’deki Five Guys’ın hamburgerleri. Enfes hamburger köfteleri için taze sığır kıyması kullanan Five Guys’ın hamburger, patates kızartması ve Coca-Cola’dan oluşan menüsü açıldığı yıl olan 1986’dan bu yana şimdiye kadar hiç hayal kırıklığına uğratmadı. Batı Sahili fast food restoranı In-N-Out da oldukça dişli bir rakip. 1948’de Kaliforniya’da açılan In-N-Out restoranını en iyi yapan özelliğinin özel sosla hazırlanan Double-Double (çift köfteli) hamburgeri mi, yoksa onları eşsiz yapanın özel tariflerle hazırlanmış gizli menüsü mü olduğuna kendin karar vermen gerekecek.
Gerçekten sağlık düşmanı yiyecekler konusundaysa birinciliği Las Vegas’taki Heart Attack Grill (Kalp Krizi Izgara) hiç kimseye bırakmıyor. Menüde saf domuz yağının içinde pişirilen “yiyebildiğin kadar ye” Flatliner Fries patates kızartması ve 8.000 kalorilik Bypass Burgers hamburgerleri bulunuyor. Hayatının yemeğini (!) yiyebileceğin bu restorana şans vermek istersen sorumluluk kabul etmiyoruz.
Washington, D.C.’ye uçak bileti ara
Kahve dükkanları – Helsinki, Finlandiya
Helsingin Kahvipaahtimo’nun kahveleri içini ısıtacak
Kişi başına günde 2,64 bardaklık kahve tüketimiyle Finler dünyanın en büyük kahve tüketicileridir. Bunun nedeninin uzun ve soğuk kış aylarında ısınmak mı, yoksa sayısız harika kafede sıcak bir içeceğin eşliğinde sosyalleşmenin alışkanlık yaratması mı olduğunu biz de bilmiyoruz.
Helsinki bu alışkanlığa başkentte birbiri ardına filizlenen kaliteli kahve dükkanları ve kafelerle cevap verdi. Kasap mahallesindeki eski bir garajda hizmet veren Helsingin Kahvipaahtimo’da (Helsinki Kahve Dükkânı) taze, mevsimsel ve özel kahveler bulabilirsin. Ana alışveriş caddesi Aleksanterinkatu’da ise merkezi bir konuma sahip La Torrefazione, sifon filtreleme yöntemiyle hazırlanmış kahveleriyle kahve severlerin gözdeleri arasında. Müdavimlerini en has kahve tutkunlarının oluşturduğu ufak bir kahve dükkânı olan Signora Delizia’da ise daha geleneksel İtalyan espresso ve macchiato kahveleri servis ediliyor.
Hemen yakınlarındaki dev SkyWheel’a binerek şehri 40 metre yukarıdan izleyebilirsin. Burası Pazar Meydanı’nın ve Uspenski Katedrali’nin kuşbakışı manzaraları eşliğinde bir sonraki kahve molanı planlaman için mükemmel bir yer!
Yavaş yemek – Floransa, İtalya
İtalya’nın ordövrleri. © Winniepix
Bir İtalyan’a yaklaşıp, İtalya’da en iyi yemeklere sahip şehrin hangisi olduğunu sorarsan, sana muhtemelen nerede büyüdüyse orayı söyleyecektir. Eğer fırsat bulabiliyorsan, kesinlikle bütün ülkeyi arabayla dolaşarak, Risotto alla Piemontese, Stecchi alla Genovese, Saltimbocca alla Romana gibi bütün yöresel lezzetleri tatmalısın. Bu kadar ünlü geleneksel ve bölgesel mutfağıyla, İtalya’da kurulmuş Slow Food (Yavaş Yemek) organizasyonunun daha büyük ve daha hızlı yiyecek kuruluşlarına karşı ufak ve geleneksel yemek sektörünü koruma çabasına girişmesi hiç de şaşırtıcı değil.
Ancak tek bir nokta atışı yapmak istersen; yavaş pişirme, yavaş yeme ve o çok hoş “dolce far niente” (tatlı tembellik) mottosuna dair İtalyan ustalığının tam kalbinde pastoral Toskana bölgesi yer alır.
Doğrudan çiftçilerden alınan ürünlerle yapılan prosciutto, pecorino ve pappardelle gibi lezzetler için bölgenin başkentindeki Culinaria De Gustibus Bistro’ya uğrayabilirsin. Bir restorandan çok daha fazlası olan De Gustibus, organik olarak yetiştirilmiş geleneksel gıdalar konusunda hevesli yerel çiftçilerin oluşturduğu bir ağdır. Enfes Toskana şarapları ve yemekleri bulabileceğin bir De Gustibus turuna veya atölyesine katılmayı da düşünebilirsin.
Yiyecek festivalleri – New York, ABD
New York City’nin sembolik yiyecek arabalarından biri.
Dünyanın en iyi yemekleri sayılırken yılın her dönemi farklı yemek etkinliklerine ev sahipliği yapan New York City‘yi atlamak olmaz. Jamaika Jerk festivalindeki ‘chilli‘ pişirme yarışmasından, yemek kitabı fuarı, Roma dondurması yapma atölyeleri ve yemek arabası toplantılarına kadar tüm etkinlikleriyle bu şehir yiyecek zenginliğini kutlamayı kesinlikle biliyor.
İşte bu yaz ve sonbahar aylarında şehirde bulabileceklerinin kısa bir listesi: Brooklyn’deki Smorgasburg hafta sonu pazarı dünyanın aklına gelen her ülkesinin mutfağından lezzetli yiyecekler satar ve Broadway Bites yemek pazarı da yerel aşçıları ve küçük işletmeleri destekleyen bir etkinliktir.
Bunlara ek olarak Food Film Fest‘te filmleri izlerken filmdeki yiyeceklerden yiyebilirsin ve devasa NYC Wine & Food Festival‘da mozzarella yapmayı öğrenebilir, ünlü bir aşçı ile akşam yemeği yiyebilir veya Central Park’ta şampanya ve kızarmış tavukla ziyafet çekebilirsin.
New York City’e uçak bileti ara
Pazarlar – Mexico City, Meksika
Mexico City’deki Mercado San Juan’da firavun inciri kaktüsü. © katiebordner
Bir şehir pazarının müdavimlerinin ve sıra sıra dizilmiş tezgahlarının arasında kaybolmak, bir şehrin yerel kültürüne ve günlük hayatına tanık olmak için en iyi yöntemlerden biridir. Mexico City‘de çeşitli mahallelere yayılmış 300’den fazla mercado (pazar) ile önündeki seçeneklerin fazlalığına şaşırabilirsin. Tarihi merkezdeki eski bir manastırın bulunduğu alana kurulan Mercado de la Merced, koloni zamanlarından beri şehrin favorisi olmuştur ve kaktüsten, şekerlemelere ve chicharrón gibi yerel yemeklere kadar her şeyi bulabilirsin. Mercado de San Juan ise az bulunan yemek malzemeleri ve ithal ürünleri satın almak için şeflerin ve gurmelerin uğradığı bir pazardır. Buranın baş tacı, tüm dünyadaki en büyük toptancı pazarı olan ve alıcıları çekmesi umuduyla tehlikeli yükseklikte yığınlar halinde sergilenen parlak meyveler, sebzeler ve tuzlu Oaxaca peynirlerine ek olarak, hiç bitmeyecekmiş gibi görünen tost, tamale ve tortilla seçenekleri bulabileceğin La Central de Abasto’dur. Hadi yemeklere yumul.
Ortaya Karışık – İstanbul, Türkiye
Islak hamburger en sevilen İstanbul sokak yemeklerinden © Ozan Şafak
Yüzlerce yıldır birçok medeniyete ev sahipliği yapan İstanbul’un yemek kültürünün zengin olması şaşırtıcı olmasa gerek. Kebaptan sebze yemeklerine, mezelerden Osmanlı mutfağına İstanbul yemek kültürü her damak tadına hitap ediyor.
Türk mutfağı tabii ki restoranlarla sınırlı değil. Midye dolma, kokoreç, balık ekmek, nohut pilav ve ıslak hamburger İstanbul sokak yemekleri deyince ilk akla gelenler. Sokak satıcılarından alınan sıcacık gevrek simit de Türk kahvaltı sofralarının değişmezleri arasında.
Türk yemekleri senden soruluyorsa her mevsim taze malzeme bulmak için Şişli (Cumartesi), Kartal (Pazar), Beylikdüzü (Cumartesi) ve Bakırköy’de (Cuma) kurulan ekolojik pazarlara uğrayabilirsin. Yemek yapamam ama çok güzel yerim diyorsan Kadıköy’deki Çiya’nın zengin mutfağına göz atmanı öneririz. Taksim tarafındaysan Zencefil’de harika vejetaryen seçenekler ve Fıccın’daysa özgün Çerkes yemekleri bulabilirsin.
